Zadatek.

W życiu powszechnym j jak i w prowadzeniu działalności gospodarczej zawieramy wiele umów. Jednym ze sposobów zabezpieczenia realizacji umowy jest instytucja zadatku sformułowana w art. 394 kodeksu cywilnego1 zgodnie z którą w przypadku braku odmiennego uregulowania umownego zadatek dany przy zawarciu umowy, w razie jej niewykonania przez jedną ze stron, może zostać zachowany, a storna ta może od umowy odstąpić, bez wyznaczania dodatkowego terminu. Z tym zastrzeżeniem, że jeżeli od umowy odstępuje strona, która dokonała zapłaty zadatku, może ona żądać zwrotu zadatku w sumie dwukrotnie wyższej. Bez wątpienia zadatek pełni funkcję dyscyplinującą. Jest to w pewnym sensie forma odszkodowania na wypadek , gdy zawarta pomiędzy stronami umowa nie zostanie wykonana.2 Warto zwrócić uwagę, iż uregulowany w art. 394 kodeksu cywilnego skutek ma zastosowanie jedynie wtedy, gdy strony umowy nie dokonały odmiennych uregulowań przedmiotowej kwestii w umowie.

Od zadatku nalży odróżnić zaliczkę. Zaliczka w praktyce oznacza częściową zapłatę na poczet świadczenia. Zgodnie z charakterem zaliczki jeżeli świadczenie drugiej strony nie zostanie spełnione, zaliczka – w przeciwieństwie do zadatku – podlega zwrotowi. Warto podkreślić, iż samo nazwanie danego świadczenia zaliczką, nie przesądza o tym ,że strony miały na celu wyłączyć stosowanie art. 394 kodeksu cywilnego. Do powyższego jest dokonanie w ustaleniach umownych odpowiednich zapisów.3

Zawierasz umowę, nie wiesz jakie zabezpieczyć jej wykonanie? Chcesz żądać zwrotu zadatku w podwójnej wysokości? Skontaktuj się z naszą kancelarią adwokacką.

1. Art.  394.  [Zadatek]

§  1. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
§  2. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi.
§  3. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.

2.zob. wyr. SN z 18.5.2000 r., III CKN 245/00, Legalis

3. Konrad Osajda, Kodeks cywilny. Komentarz, wydanie internetowe